ประวัติบึงทะเลสาบ
บึงทะเลสาบ เป็นชื่อชาวบ้านแถบทุ่งรังสิตเรียกหนองน้ำขนาดใหญ่ที่อยู่ในเขตทุ่งรังสิตมาตั้งแต่ครั้งสมัยโบราณแล้ว แต่ชื่อบึงทะเลสาบ กำลังจะลบเลือนหายไปจากความทรงจำของคนรุ่นหลังแล้ว เพราะหนองน้ำขนาดใหญ่กลายเป็นศูนย์การค้าขนาดใหญ่ และชื่อสถานที่ต่างๆ ก็เปลี่ยนแปลงไปจนเด็กรุ่นใหม่ไม่รู้จัก
บึงทะเลสาบเริ่มตั้งแต่คลองสองเป็นลำรางขนาดใหญ่ลาดลงมาทางทิศตะวันตกจนถึงคลองหนึ่งติดกับโรงพยาบาลธัญรักษ์ ซึ่งแต่เดิมจะมีหนองน้ำขนาดใหญ่และลึกมากจะมีน้ำขังอยู่ตลอดทั้งปี มีลักษณะคล้ายท้องกระทะ เป็นลำรางลาดลงไปด้านทิศตะวันตกจนถึงทางรถไฟ ตรงวัดรังสิตด้านทิศใต้ของสถานีรถไฟคลองรังสิตออกทะลุไปถึงคลองเปรมประชากร เข้าเขตอำเภอเมืองปทุมธานี ชาวบ้านแถบนี้ใช้เป็นทางเดินเรือไปมาติดต่อค้าขายถึงกันตลอด
ต่อมาเมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้ โปรดเกล้าขุดคลองรังสิตและขุดคลองซอยขึ้นมา ประชาชนทั่วไปจึงกันมาใช้คลองรังสิตและคลองซอย เป็นทางเดินเรือลำบาก เป็นทางคดเคี้ยว มีทั้งหญ้ากกพงแขมขึ้นรกหนาทึบ บึงทะเลสาบในสมัยก่อนนั้นมีผักและปลาชุกชมมาก ชาวบ้านได้อาศัยผักและปลาในบึงนี้เป็นอาหารเลี้ยงชีวิตตลอดมา บ้านเรือนของประชาชนส่วนใหญ่จะปลูกอยู่ตามริมบึง ตรงหน้าวัดรังสิตด้านทิศตะวันออกจะมีพวกชาวญวนอพยพมาอยู่เป็นจำนวนมากโดยขุดดินทำเป็นเป็นโคกเพื่อปลูกบ้านและขุดคูล้อมบ้าน ชาวบ้านเรียกว่า "คูญวน“ วัดรังสิตในสมัยก่อนนั้นมีชื่อว่า วัดบึงทะเลสาบ ต่อมาเมื่อญวนอพยพมาอยู่กันมากขึ้นพวกญวนที่นับถือพระพุทธศาสนาต่างก็มาทำบุญกันที่วัดบึงทะเลสาบ ทำให้ชาวบ้านเรียกวัดบึงทะเลสาบว่า “วัดคูญวน” ต่อมาพวกญวนได้อพยพไปอยู่ที่อื่น วัดคูญวนเปลี่ยนชื่อใหม่เป็น วัดรังสิต สมัยก่อนในเขตบึงทะเลสาบ หรือที่เรียกกันว่า ทุ่งหลวงรังสิต มีสภาพทั่วไปเป็นป่าเป็นที่อยู่อาศัยของโขลงช้างและสัตย์ป่า เป็นจำนวนมากมีคนปลูกบ้านเรือนอาศัยอยู่น้อยมาก เพราะกลัวเสือและช้างคนที่เข้าไปอยู่ในสมัยนั้นจะถูกช้างป่าอาละวาดเที่ยวเหยียบย่ำทำลายพืชผลอยู่เสมอ ครั้งเมื่อขุดคลองรังสิตแล้ว ประชาชนจึงพากันมาอยู่มากขึ้น
เรื่องขุดคลองรังสิต นาวาเอกสวัสดิ์ จันทนี ได้เขียนไว้ในนิทานชาวไร่ เล่ม 6 ซึ่งองค์การค้าครุสภาได้จัดพิมพ์ขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2515 ในหน้าที่ 137-178 ได้กล่าวไว้ตอนหนึ่งว่า “ได้เห็นชาวบ้านแต่งตัวแบบชาวนาประมาณ 50 คน มานั่งรอเพื่อถวายฎีกาอยู่หน้าพระที่นั่งอมรินทร์วินิจฉัยสอบถามได้ความว่า เป็นชาวนาคลองรังสิต ที่โดนพระปฏิบัติ ราชประสงค์เผาบ้าน เรื่องเจ้าสายกับพระปฏิบัติราชประสงค์นายห้างบีกริมและหลวงสาธร (เจ้าสัวโลโพยม) ผู้จัดตั้งบริษัทคูนาสยาม ได้ทำการขุดคลองเข้าไปในเขตทุ่งหลวงรังสิตซึ่งเป็นที่ของโขลงช้างตามคำที่หลวงวิฆเนศได้เคยเล่าไว้ แต่ตามเรื่องที่ชาวบ้านมาถวายฎีกานั้นไม่ใช่เป็นที่ของโขลงช้างแต่มันเป็นที่อยู่ของชาวบ้านเขา ครั้งบริษัทจะขุดคลองเจ้าสาย (คลองรังสิต) ให้ตรงก็ไม่ได้เพราะมีบ้านเรือนของประชาชนขัดขวางอยู่ ทำให้เรือที่ขุดทำงานไม่ได้ ไล่เท่าไหร่ก็ไม่ไป ทางบริษัทเห็นว่า ชักช้าเสียเวลา พระปฏิบัติราชประสงค์จึงได้ไล่ที่โดยใช้ไฟเผา จึงเป็นเหตุให้ชาวบ้านคลองรังสิตต้องมาถวายฎีกา”
เมื่อครั้งสงครามโลกครั้งที่ 2 ญี่ปุ่นได้ประกาศสงครามกับอังกฤษและอเมริกา เมื่อวันที่ 8 ธันวาคม 2484 และญี่ปุ่นได้เอาอาวุธต่างๆและน้ำมันเชื้อเพลิงมาเก็บไว้ในบริเวณนี้ด้วย ในปัจจุบันนี้บึงทะเลสาบไม่มีให้เห็นอีกแล้ว นอกจาก ชื่อ “บึงทะเลสาบ” ที่จดจารึกไว้ในประวัติศาสตร์เท่านั้น
© Copyright 2012 งานพัฒนาและส่งเสริมการท่องเที่ยว เทศบาลนครรังสิต. All Rights Reserved.