ตำนานก๋วยเตี๋ยวเรือรังสิตที่ขึ้นชื่อและโด่งดังของปทุมธานี คือโกฮับ ย้อนผ่านไปประมาณปี พ.ศ. 2500-2510 ใครที่ใช้เส้นทางถนนพหลโยธินข้ามสะพานข้ามคลองรังสิต จะเห็นร้านขายก๋วยเตี๋ยวเรือขึ้นบก โดยมีการนำเอาเรือก๋วยเตี๋ยวมาตั้งหน้าร้านหลายเจ้า เปิดแข่งกัน แต่ละร้านก็ขึ้นป้ายเชื่อมโยงโกฮับเช่นโก.. หลานโกฮับ โก..เหลนโกฮับ เต็มไปหมดจนไม่ทราบว่าใครเป็นทายาทตัวจริงของโกฮับกันแน่ แต่จากการที่มีร้านก๋วยเตี๋ยวเรือมากมาย ในย่านสะพานรังสิต ทำให้ก๋วยเตี๋ยวเรือเป็นที่รู้จักและเริ่มแพร่หลายออกไปมาแล้ว 86 ปี ผู้สร้างตำนานก๋วยเตี๋ยวเรือรังสิต คือโกฮับ ซึ่งผู้คนรุ่นใหม่สมัยนี้คงจะไม่รู้จักคิดว่าโกฮับไม่มีตัวตนจริง คงเป็นชื่อที่เรียกขานกันเล่นๆ หรือเป็นนิทานที่เล่ากันปากต่อปากกันมาเกี่ยวกับเรื่องก๋วยเตี๋ยวเท่านั้น ความเป็นจริงแล้ว โกฮับมีตัวตนจริง ขายก๋วยเตี๋ยวเรือเป็นเจ้าแรกอยู่ในคลองรังสิตประยูรศักดิ์หรือที่ชาวบ้านนิยมเรียกกันสั้นๆว่า คลองรังสิต ราคาชามละ 3 สตางค์

     ข้อมูลประวัติโกฮับที่ค้นคว้าได้อ้างอิงจากผู้รู้ในท้องถิ่น*1 ทราบว่า โกฮับ เป็นชาวจีนไหหลำ แซ่เดิมคือแซ่ห่านเกิดราวปี พ.ศ.2428 บ้านอยู่ข้างโรงพักเก่าริมทางรถไฟ ติดกับประตูน้ำจุฬาลงกรณ์ ตำบลประชาธิปัตย์ อำเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี มีภรรยาไม่ปรากฏชื่อ มีบุตรชาย 1 คน ชื่อนายประสิทธิ์ แซ่ห่าน ขายผ้าอยู่ในตลาดใหม่ดอนเมือง ต่อมาเป็นโรคประสาทและเสียชีวิตในปี พ.ศ. 2508 จากหนังสืออนุญาตฉบับแรก บริษัทได้เริ่มขุดคลองที่ ๑ โดยเริ่มที่ตำบลบ้านใหม่ ใต้เกาะใหญ่ แขวงเมืองปทุมธานี ไปออกแม่น้ำนครนายก ขนาดคลองกว้าง ๖ วา ลึก ๖ ศอก ยาว ๑,๔๐๐ เส้น เริ่มขุดตั้งแต่วันที่ ๔ มีนาคม พ.ศ.๒๔๓๖ บริษัทก็ยังขุดคลองสายนี้ไม่เสร็จคงขุดไปได้เพียง ๑๐๐ เส้นเศษ เท่านั้น บริษัทได้ขอเลื่อนเวลาแล้วเสร็จออกไปจากปี พ.ศ. ๒๔๓๕ เป็นปี พ.ศ. ๒๔๔๐ และขอขยายเขตคลองจากขนาดกว้าง ๖ วา ลึก ๖ ศอก เป็นกว้าง ๘ วา ลึก ๕ ศอก และขุดเสร็จในปี พ.ศ. ๒๔๔๐ นับได้ว่าเป็นคลองสายใหญ่ที่สุดในสมัยนั้น โกฮับเริ่มขายก๋วยเตี๋ยวเรือเมื่อเขาอายุได้ 30 ปีในราวปี พ.ศ.2475 โดยใช้เรือสำปั้นพายไปตามคลองรังสิตและคลองซอยต่างๆตั้งแต่เช้า พอถึงเวลาเที่ยงวันโกฮับจะใส่หมวกกุ๋ยเล้ยพายเรือมาจอดขายบริเวณปากคลองสว่าน(ที่เรียกว่าคลองสว่าน เพราะเรือขุดใช้สว่านขนาดใหญ่ไชดินให้เป็นคลอง)ใต้ถุนสะพานแก้วนิมิต หรือที่ชาวบ้านนิยมเรียกกันติดปากว่าสะพานแก้วในปัจจุบัน เนื่องจากคนงานอู่เรือขุดคลองชลประทานรังสิต หยุดพักเที่ยงจะมาซื้อรับประทาน โกฮับ เลิกขายก๋วยเตี๋ยวเรือเมื่ออายุได้ 67 ปี ตรงกับปี พ.ศ.2494




หมวกกุ๋ยเล้ย หรือกุ้ยเล้ย ที่คนจีนในสมัยก่อนนิยมสวมใส่

     ความโด่งดังก๋วยเตี๋ยวเรือน้ำตกโกฮับ ไม่ใช่จะรู้จักกันแค่เพียงคนงานอู่เรือขุดเท่านั้น ชาวดอนเมืองกรุงเทพมหานครก็พากับมารับประทานกันทุกวันคลองรังสิตในสมัยนั้นบ้านเรือนปลูกอยู่ห่างกันไม่หนาแน่นเหมือนเดี๋ยวนี้ น้ำในคลองใสสะอาดมองเห็นตัวปลามาแวกว่ายกินเศษอาหาร ริมคลองรังสิตไม่มีต้นหญ้า ไม่มีผักตบชวา มองดูโล่งเตียนไม่มีอะไรกั้นหรือปิดบังเป็นทิวทัศน์ที่สะอาดและสวยงามมาก
     ในช่วงที่โกฮับขายก๋วยเตี๋ยวเรืออยู่นั้น ก็มีคนหันมาขายก๋วยเตี๋ยวเรือกันมากขึ้น เช่น โกเหลียง โกสุ๋ย โกตี๋ ฯลฯ ซึ่งโกฮับมีสูตรเด็ดเคล็ดลับง่ายๆของก๋วยเตี๋ยวน้ำตก คือการแล่เนื้อวัวเป็นชิ้นเล็กๆแล้วกองวางไว้บนตะแกรงทับด้วยก้อนน้ำแข็ง ใต้ตะแกรงมีภาชนะรองรับเลือดที่ถูกละลายมากับน้ำแข็ง ก็จะนำมาทำเป็นก๋วยเตี๋ยวน้ำตกเพิ่มรสชาติของความอร่อยในการรับประทาน และเป็นที่มาของคำว่า”น้ำตก” ซึ่งในปัจจุบันเกือบจะไม่มีให้เห็นวิธีการทำดังกล่าว หลังจากที่โกฮับเลิกขาย คนที่รับช่วงขายก๋วยเตี๋ยวเรือต่อมาคือนายเปี๊ยก และก็มีการเขียนชื่อร้านของตัวเองว่าก๋วยเตี๋ยวเรือต้นตำรับ หลานโกฮับบ้าง แหลนโกฮับบ้าง ก็ขึ้นอยู่กับการที่จะเขียนชื่อร้านเรียกลูกค้ากันอย่างไร ตามแต่ละร้านที่จะหาชื่อมาเชื่อมโยงกับโกฮับดังที่กล่าวไว้ข้างต้น

ที่มาของข้อมูล : นาย เดชา กลิ่นกุสุม
ข้อมูลอ้างอิง : * 1การสัมภาษณ์ นายไชโย เขียวนนท์ อายุ 70 ปี อดีตผู้อำนวยการโรงเรียนชุมชนวัดบางขัน, ปราชญ์และผู้อาวุโสของท้องถิ่น



ลักษณะการขายก๋วยเตี๋ยวเรือในรุ่นถัดมาก่อนกลายเป็นก๋วยเตี๋ยวขึ้นบก

     ย้อนไปเมื่อกว่า 60 กว่าปีที่แล้ว ทุ่งหลวงรังสิต คงไม่มีใครไม่รู้จักโกฮับ ผู้ชายวัยกลางคนที่จอดเรือขายก๋วยเตี๋ยวเรืออยู่ริมคลองรังสิต ยุคนั้นสมัยนั้นใครผ่านไปมาต้องแวะกิน ก๋วยเตี๋ยวเรือรังสิตรสเด็ดถ้วยเล็กรสจัดจ้านน้ำขลุกขลิก นั่นคือเอกลักษณ์ของก๋วยเตี๋ยวเรือรังสิตที่มีสูตรเด็ดความอร่อยมาจากน้ำที่ตกลงมาจากเนื้อสดที่วางไว้บนตะแกรง....ทำให้น้ำก๋วยเตี๋ยวเรือมีรสเข้มข้นยิ่งขึ้น
     เมื่อกล่าวถึงโกฮับบุรุษผู้เป็นตำนานของก๋วยเตี๋ยวเรือรังสิตต้องไปถามกับคนที่มีอายุราว 60 ปีขึ้นไป ถึงจะรู้จักว่าโกฮับน่าตาเป็นอย่างไรและเคยได้ลิ้มลองรสชาติก๋วยเตี๋ยวโกฮับว่ามีรสเด็ดแค่ไหน เพื่อไม่ให้โกฮับและความอร่อยของก๋วยเตี๋ยวเรือโกฮับหายไปจากความทรงจำ เทศบาลเล็งเห็นความสำคัญและอยากจะอนุรักษ์สิ่งที่เป็นอัตลักษณ์ของชาวคลองรังสิต จึงสืบค้นประวัติโกฮับจากประชาชนในท้องถิ่นที่เคยได้ชิมรสชาดก๋วยเตี๋ยวจากโกฮับหรือที่มีความเกี่ยวข้องกับโกฮับเพื่อไม่ให้ตำนานของก๋วยเตี๋ยวเรือโกฮับสูญหายหรือคลาดเคลื่อนไปตามกาลเวลา เนื่องจากทายาทของโกฮับในปัจจุบันไม่มีผู้ใดสามารถติดต่อได้ จึงน่าเสียดายหากตำนานของก๋วยเตี๋ยวเรืองรังสิตไม่มีผู้สืบสานอย่างแท้จริง
     จากการบอกเล่าของ นางเอ็ง บุญนำมากุล อายุ 74 ปี ชาวบ้านที่อาศัยอยู่บริเวณตลาดคลองหนึ่ง เล่าว่า “โกฮับขายก๋วยเตี๋ยวตรงบริเวณใต้สะพานแก้วนิมิตสะพานเดิมที่มีครุฑ และมีคำว่าแก้วนิมิตอยู่ข้างใต้ สมัยก่อนก๋วยเตี๋ยวโกฮับชามละ 50 สตางค์ – 1 บาท เมื่อสมัยก่อนตอนนั้นอายุ 7 ขวบ เดินกลับจากโรงเรียนศิริจะแวะกินเหลือเงินมา 50 สตางค์ก็กินได้ เด็กๆจะขายชามละ 50 สตางค์ ผู้ใหญ่จะขาย 1 บาท โดยโกฮับจะขายคนเดียว เพราะแกมีลูก 2 คน ผู้หญิง 1 คน ผู้ชาย 1 คน แต่ว่าเป็นโรคประสาท เมียก็เป็นโรคประสาทแกเลยขายของคนเดียว บ้านแกอยู่บริเวณประตูระบายน้ำ สมัยก่อนตรงที่โกฮับขายก๋วยเตี๋ยวจะมีเรือขายก๋วยเตี๋ยว 5 ลำ คือ โกฮับขายก๋วยเตี๋ยวเนื้อ ตาแป๊ะชุนเกา (ร้านอร่อยเด็ดในปัจจุบัน)ขายก๋วยเตี๋ยวหมู เจ๊กหัวทู่และเจ๊กโอวจิ๋วขายชามละบาท มีโกฮับลำเดียวที่ขายก๋วยเตี๋ยวเนื้อ และมีเรือขายกาแฟอีก 1 ลำหัวเรือแกมีโอ่งเล็กๆเป็นโอ่งดินใส่น้ำไว้ให้คนกินมีกระบวยยาวๆ ไว้ให้คนตักกิน ตอนเที่ยงคนงานอู่ก็มากินกันเต็ม ไม่มีโต๊ะเก้าอี้นั่ง มีแต่เก้าอี้ตัวเล็กๆ ตอนหลังโกฮับย้ายไปขายก๋วยเตี๋ยวที่ดอนเมืองเพราะทหารมารับโกฮับไปขายก๋วยเตี๋ยวที่นั่นเลยมีชื่อเสียงโด่งดังขึ้นมา
     และจากคำบอกเล่าของ นางนันทา ทรายแก้ว อายุ 62 ปี ซึ่งเคยเป็นผู้ช่วยโกฮับขายก๋วยเตี๋ยวที่ตึกตรงสะพานใหม่ โกฮับมีลูกชาย 1 คน ชื่อ เฮง และลูกสาวอีก 1 คน เป็นโรคประสาท ตอนอยู่ที่รังสิตไม่ได้ช่วยขายจะมีเพื่อนชื่อ “ยี” บ้านอยู่คลอง 7 ที่ช่วยโกฮับขาย แต่ตอนนี้แต่งงานและไปอยู่ จังหวัดอุบลราชธานี และมีคนชื่อ “ต๊อก” เป็นญาติของฉันแต่ไปอยู่พิษณุโลกแล้ว ตอนนั้นที่ฉันไปอยู่กับโกฮับอายุประมาณ 13 – 14 ปี พอเขาจะเอาตึกคืนโกฮับกลับมารังสิต ก็ไม่ได้มาช่วยเพราะเตี่ยไม่ยอมให้ช่วย
     จากคำบอกเล่าของคนเก่าแก่ของคนในท้องที่พบว่า “โกฮับ” นั้นเป็นร้านก๋วยเตี๋ยวที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก และเป็นก๋วยเตี๋ยวเรือยุคแรกๆที่อยู่ในคลองรังสิตประยูรศักดิ์ แห่งนี้

© Copyright 2012 งานพัฒนาและส่งเสริมการท่องเที่ยว เทศบาลนครรังสิต. All Rights Reserved.